DZIERŻONIÓW - DOCENIENI PO LATACH
Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023
LEPIEJ ROZMAWIAĆ NIŻ BIĆ SIĘ NA ULICACH - 13.12.2023
Najnowsza historia Polski - Lepiej rozmawiać - niż bić się na ulicach. Dialog w praktyce. Wykład skierowany do młodzieży i uczniów dzierżoniowskich szkół, odbył się 13 grudnia 2023r. w Muzeum Miejskim Dzierżoniowa. Prelegntem był Piotr Majchrzak, zastępca przewodniczącego Regionu Dolny Śląsk NSZZ "Solidarność".
- Pomyślałem, że to bardzo ważne, żeby młodych gimnazjalistów i licealistów zaktywizować, aby rozmawiali ze swymi najbliższymi - powiedział Piotr Majchrzak. Podkreśla, że najważniejsze jest poznanie wydarzeń współczesnej historii, którą zapamiętają a potem przekażą swoim dzieciom. Można rozmawiać z każdym - babcią, ciotką, a nawet sąsiadem. Zwraca też uwagę, że to ostatni moment, żeby udokumentować wspomnienia pradziadków i dziadków, bo pokolenie to odchodzi i wkrótce nie będzie komu dać świadectwa minionych czasów.
- Listopadowe i grudniowe święta są wspaniałą okazją, żeby wspólnie, w szkolnym i rodzinnym gronie, cieszyć się z poczucia wspólnoty w wielkiej polskiej rodzinie. To dobry czas, żeby rozmawiać o znaczeniu takich pojęć, jak ojczyzna i patriotyzm oraz o ważnych faktach z dawnej i najnowszej historii Polski - dodał przewodniczący.

 

W 2017, 2022 i w 2023 roku Krzyżem Wolności i Solidarności, decyzją prezydenta RP Andrzeja Dudy, odznaczeni zostali dzierżoniowscy działacze opozycji wobec dyktatury komunistycznej m.in. Ks. Stanisław Araszczuk, Andrzej Bartoszyński, Irena Bukalska, Mateusz Cegiełka, Stefan Grefling, Kazimierz Janeczko, Zdzisław Mikułko, Andrzej Piątek, Marek Rospond, Jerzy Szymczyk, Stanisław Terakowski.

Ks. Stanisław Araszczuk proboszcz parafii pw. Św. Tadeusza Apostoła w Legnicy odebrał 30 czerwca 2017 roku we Wrocławiu odznaczenie państwowe przyznawane przez Prezydenta Polski byłym działaczom opozycji. Ks. Stanisław jako wikariusz w parafii pw. Maryi Matki Kościoła w Dzierżoniowie, w latach 1984–1988 był założycielem i opiekunem Duszpasterstwa Ludzi Pracy Ziemi Dzierżoniowskiej. Inicjował działania o charakterze opozycyjno-patriotycznym, a także zajmował się kolportażem wydawnictw podziemnych. Ksiądz Araszczuk ma także status pokrzywdzonego przez Służbę Bezpieczeństwa.
– Donosił na mnie TW „Kaligula” (Eryk Jaworski), ale zawsze zło, trzeba dobrem zwyciężać – mówi ks. Stanisław Araszczuk.
29 października 2019 roku w Pałacu Prezydenckim w Warszawie odbyła się uroczystość wręczenia Orderów Odrodzenia Polski i Medali Stulecia Odzyskanej Niepodległości. Otrzymali je kapłani z okazji Narodowego Dnia Pamięci Duchownych Niezłomnych. W tym gronie znalazł się m.in. proboszcz parafii pw. Św. Tadeusza w Legnicy. Ks. Stanisław Araszczuk za zasługi dla Niepodległej otrzymał Medal STULECIA ODZYSKANEJ NIEPODLEGŁOŚCI.

Andrzej Marian Bartoszyński - Aktywnie działał w strukturach Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” na terenie Dzierżoniowa. W latach 1982-1984 był jednym z liderów i prowadził działalność konspiracyjną w podziemnych strukturach Związku w tym mieście. Od 5 czerwca 1984 r. do 25 lipca 1984 r. był tymczasowo aresztowany pod zarzutem udziału w nielegalnej organizacji oraz organizacji akcji protestacyjnych i rozpowszechniania nielegalnych wydawnictw bezdebitowych. Prowadzone przeciwko niemu postępowanie zostało umorzone 25 lipca1984 r. na postawie przepisów ustawy o amnestii. W latach 1988-1989 działał w Duszpasterstwie Ludzi Pracy na terenie Dzierżoniowa.

Irena Bukalska (Kalka) - Po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce, jako działaczka NSZZ „Solidarność” przy SP-5 realizując instrukcję komisji krajowej NSZZ Solidarność", postanowiłam dalej prowadzić działalność związkową, schodząc do podziemia i współtworząc z kolegami na czas wojenny Tymczasową Okręgową Komisję Oświaty (TOKO) NSZZ „S" Pracowników Oświaty i Wychowania w Dzierżoniowie. W TOKO pełniłam funkcję bibliotekarza gromadząc i kolportując nielegalne wydawnictwa podziemne - biblioteka liczyła ok. 200 woluminów. Współuczestniczyłam w zorganizowaniu w 14 placówkach oświatowych na terenie powiatu dzierżoniowskiego tajnych struktur związkowych. Uczestniczyłam w tajnych spotkaniach zarówno w Dzierżoniowie jak i w nielegalnych zgromadzeniach w różnych częściach kraju. W ramach działalności konspiracyjnej zbierałam składki od członków, wypożyczałam książki z drugiego obiegu,kasety ze spotkań i koncertów, współorganizowałam tajne wykłady w domach prywatnych i kościołach. Zbierałam również kartki żywnościowe, odzież, buty i przekazywałam je rodzinom represjonowanym.
W czerwcu 1984 roku dyrekcja Szkoły Podstawowej nr 5w Dzierżoniowie rozwiązała ze mną umowę o pracę, pomimo,że byłam nauczycielem mianowanym, kilka miesięcy byłam bez pracy. W 1984 r wstąpiłam do Duszpasterstwa Ludzi Pracy, które powstało przy parafii pw. MMK w Dzierżoniowie, za przyzwoleniem Księdza kardynała Henryka Gulbinowicza. DLP prowadziło półlegalną niezależną działalność na terenie miasta. Tu współorganizuję i biorę udział w Pielgrzymkach ludzi Pracy, współorganizuję wykłady z działaczami Klubu Inteligencji Katolickiej w salkach katechetycznych. Pod koniec lat 80. TOKO przekształcamy w Tymczasową Okręgową Radę Oświaty i ściśle zaczynam współpracować( wspólnie z kolegami) z Międzyzakładową Komisją Koordynacyjną na terenie powiatu. W 1989 roku, kiedy tworzy się Komitet Obywatelski na terenie Ziemi Dzierżoniowskiej zostaję wybrana na na sekretarza Komitetu, gdzie przygotowuję wspólnie z kolegami kampanię wyborczą kandydatom solidarnościowym do Sejmu i Senatu.

Grefling Stefan - Członek Klubu „Gazety Polskiej” Dzierżoniów II od 2012 roku. Jest również członkiem NSZZ „Solidarność” i Obywatelskiego Ruchu Patriotycznego Ziemi Dzierżoniowskiej.
Do NSZZ „Solidarność” wstąpił zaraz po jego powstaniu w Zakładach Radiowych Diora w 1980 roku. Po wprowadzeniu stanu wojennego działał jego podziemnych strukturach zbierając składki, roznosząc ulotki, a także jeździł na zlecenie szefa podziemnej Solidarności A. Bartoszyńskiego do Wrocławia zarówno do RKS jak i Solidarności Walczącej po kasety z nagraniami Radia Solidarność i matryce gazetek.
5.03.1984 roku został zatrzymany przez SB razem z A. Bartoszyńskim i kilkoma osobami z Diory za „działalność na szkodę państwa w podziemnych strukturach Solidarności”. Potem, aż do 1989 roku brał udział w Duszpasterstwie Ludzi Pracy (pielgrzymki, spotkania, kolportaż niezależnych wydawnictw). Aktywnie uczestniczył także w reaktywowanej NSZZ „Solidarność” w 1989 roku i pracach Komitetu Obywatelskiego Ziemi Dzierżoniowskiej. Za działalność w Solidarności został odznaczony medalem „Niezłomni” przez dolnośląską NSZZ „Solidarność”. W Klubie „Gazety Polskiej” uczestnicy w organizacji Rajów Gwiaździstych na Wielką Sowę, jeździł na rocznice tragedii smoleńskiej do Warszawy i na uroczystości związane z rocznicami 11 listopada i 13 grudnia.

Kazimierz Janeczko - Inicjator i założyciel, wspólnie z Mateuszem C. i Ryszardem Sz., pierwszej Komisji Założycielskiej „Solidarność” w Zespole Szkół Radiotechnicznych w końcu września 1980 r. W stanie wojennym zajmował się zbieraniem składek członkowskich, kolportażem prasy podziemnej (np. „Z rąk do rąk”) oraz nielegalnej literatury. Był inwigilowany przez SB. Jego spotkania z panią Janiną S. były obserwowane i filmowane przez SB. Na zdjęciach wykonanych przez TW „Kaligula” (Eryka Jaworskiego) oznaczany był najczęściej numerem „3”. Był członkiem Duszpasterstwa Ludzi Pracy, aktywnie uczestniczył w spotkaniach i pielgrzymkach Ludzi Pracy na Jasną Górę. Aktywny członek Klubu Inteligencji Katolickiej przy parafii pw. Św. Jerzego. Współtwórca Zespołu Charytatywnego udzielającego pomocy m.in. rodzinom represjonowanych działaczy związku „Solidarność”. Współpracował z Arcybiskupim Komitetem Charytatywnym „Pod Czwórką” - działającym pod patronatem ks. abp. Henryka Gulbinowicza.
Członek pierwszej ponadzakładowej struktury w powiecie - Międzyszkolnej Komisji Organizacyjnej NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania utworzonej 02 marca 1989 r. W latach 1989-1993 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania. Od 18 kwietnia 1989 r. aktywny członek Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” Ziemi Dzierżoniowskiej. Rozpracowywany przez SB w Dzierżoniowie w latach 1987 – 89 w ramach SOR „Prolog”.
– To wielki zaszczyt i radość otrzymać takie odznaczenie. Jest dla mnie, obok Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski, najważniejszym odznaczeniem. Mam co zostawić wnukom razem z przesłaniem - Warto być Polakiem - powiedział odznaczony.
- Z przykrością muszę stwierdzić, że niektórzy moi koledzy z opozycji po prostu sprzedała się i zasilili szeregi totalnej opozycji (obecnie przebierającej nogami do przejecia władzy) - totalnej targowicy, trudno to zrozumieć, widocznie funkcje, stanowiska i dobra materialne wzięły górę nad konsrewatywnymi wartościami i nauczaniem św. Jana Pawła II. To się nazywa, kupowaniem sumień słabych ludzi... Są przede wszystkim fatalną dla Polski, zakłamaną, zacietrzewioną, zaciekłą opozycją, która teraz po przejęciu władzy doprowadzi do utraty suwerenności RP.
- Ktoś kiedyś bardzo trafnie powiedział, że walka między wnukami Żołnierzy Wyklętych i wnukami ubowców, esbeków i przywiezionych na ruskich tankach komunistów trwa nadal, chociaż zmieniły się już narzędzia tej walki - dodał.

Zdzisław Mikułko - Opozycjonista, członek NSZZ „Solidarność” od 1980 roku, i współpracownik w ZR. Diora Teofila Frankowskiego pierwszego przewodniczącego MKK NSZZ „S” Ziemi Dzierżoniowskiej.. Aktywny uczestnik reaktywowanej NSZZ „Solidarność” w 1989 roku, bardzo zaangażowany w pracach Komitetu Obywatelskiego „S” Ziemi Dzierżoniowskiej.
Radny Rady Miejskiej I kadencji w latach 1990-94, wybrany w listy Komitetu Obywatelskiego. Później radny w kadencjach 1994-98 oraz 1998-2002.
Uczestnik pielgrzymek Ludzi Pracy do Wambierzyc oraz zjazdów Klubów „Gazety Polskiej”. Skarbnik Klubu „Gazety Polskiej” Dzierżoniów II. Członek honorowego Komitetu Budowy Pomnika Żołnierzy Wyklętych w Dzierżoniowie w 2017 roku.
Społecznik działający w samorządzie mieszkańców i Spółdzielni Mieszkaniowej na rzecz mieszkańców osiedli. Przez dwie kadencje pełnił funkcję przewodniczącego Rady Nadzorczej. Reaktywował Dzierżoniowskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego.
W Klubie „Gazety Polskiej” uczestniczy w organizacji Rajdów Gwiaździstych na Wielką Sowę, uczestnik wyjazdów rocznicowych tragedii smoleńskiej do Warszawy i uroczystości związanych z upamiętnianiem rocznic 11 listopada i 13 grudnia.

Andrzej Piątek - Od początku 1988 r. do 4 czerwca 1989 r. prowadził działalność opozycyjną w ramach Duszpasterstwa Ludzi Pracy oraz podziemnych struktur NSZZ „Solidarność” na terenie Dzierżoniowa. W ramach działalności w strukturach Duszpasterstwa Ludzi Pracy zajmował się transportem i kolportażem nielegalnych wydawnictw na terenie Dzierżoniowa oraz pełnił funkcję łącznika między Duszpasterstwem Ludzi Pracy a podziemnymi strukturami NSZZ „Solidarność” we Wrocławiu.

Jerzy Szymczyk - Dzierżoniowianin, pracownik ZR „Diora” od 1972 r. W 1980 r. w sierpniu był pracownikiem wydziału narzędziowni. Uczestnik strajku załogi zakładu, członek NSZZ „Solidarność” od września 1980 r. Po 13.12 1881 r. był jednym z organizatorów spontanicznego strajku na wydziale. Niemal od pierwszych dni stanu wojennego członek TKZ „Solidarność”, aktywny, odważny, zdecydowany. Organizował sieć wydziałowych kolporterów ulotek przywożonych z Wrocławia. Zbierał składki na rzecz Związku, szykanowany, często przeszukiwany w pracy. Kilkakrotnie przechodził rewizje MO w domu. Uczestnik protestu z dnia 31.08.82 r. w Dzierżoniowie a także niemal wszystkich mszy za Ojczyznę i innych patriotycznych uroczystości religijnych.
Od 1984 r. jeden z liderów Duszpasterstwa Ludzi Pracy w Dzierżoniowie, uczestnik tajnych spotkań. Zatrzymamy przez SB w 1987 r. w czasie pielgrzymki DLP do Gdańska na spotkanie z Ojcem Świętym Janem Pawłem II. Wyrokiem kolegium ds. wykroczeń skazany na karę grzywny. Rozpracowywany przez SB w Dzierżoniowie w latach 1987 – 89 w ramach SOR „Prolog”.

Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 roku. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 roku przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez Prezydenta RP, na wniosek Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL. Źródłem uchwalenia Krzyża Wolności i Solidarności jest Krzyż Niepodległości z II RP.

Niepodległa 2018.
„Projekt realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości”.
Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023
Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023

Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023

Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023
Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023

Jak co roku spotkaliśmy się na cmentarzu parafialnym i komunalnym, aby wspomnieć nasze koleżanki i kolegów opozycji demokratycznej z lat 80-dziesiątrych, którzy odeszli do Domu Ojca. Przed grobami śp. śp. Wojciecha Jaruzelskiego, Wojciecha Cabaja, Leonarda Wyrwasa, Franciszka Szuka, Franciszki Czai, Waldemara Rychela, Stanisława Mączniewskiego  i Ryszarda Zbierajskiego odmówiliśmy modlitwę i zapaliliśmy światełka pamięci. Zapaliliśmy również symboliczne światełko pamięci na grobie śp. Teofila Frankowskiego, pierwszego przewodniczącego komisji Zakładowej w „Diorze”, szefa Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej „S” Ziemi Dzierżoniowskiej. Ich twarze odżywają w naszej pamięci ze szczególną ostrością, ich słowa brzmią w naszych uszach, a w sercach odzywa się piekący ból i smutek, że nie ma ich już wśród nas. Szli do wolnej i suwerennej Polski drogą prawdy, honoru, patriotyzmu, pokory i męstwa. Tych, którzy upominali się o godność pracy i płacy próbowano zaszczuć i wyrugować z życia publicznego. To się jednak nie udało. Niestety wielu z nich nie doczekało wymarzonej Polski. Dzisiaj to my dzięki nim, żyjemy w wolnym i demokratycznym kraju. Póki naszego życia będziemy o was pamiętać i odwiedzać wasze groby - taką deklarację przyjęliśmy w naszych sercach. Na cmentarzu komunalnym zapaliliśmy symboliczną lampkę pod krzyżem dla tych wszystkich, którzy ucierpieli w wyniku represji i szykan w stanie wojennym. Pamiętamy o bezimiennych bohaterach walczących o wolną Polskę. Kierujemy się słowami prezesa IPN, który przypomniał również o potrzebie "oddawania hołdu tym, którzy byli drugim albo trzecim szeregiem solidarności, o których nie pamiętamy, nie przeczytamy o nich w podręcznikach i książkach, a oni sprawili, że ruch Solidarności był masowy". "Oni podejmowali ryzyko i płacili za to odpowiednią cenę" - podkreślił. (PAP)
Cześć i  chwała naszym lokalnym bohaterom!

Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023 Lepiej rozmawiać niż bić się na ulicach - 13.12.2023
Opracowanie i fotografie Kazimierz M. Janeczko Klub GP Dz.II.