Powstanie 1863-1864 było najdłużej trwającym zrywem niepodległościowym w epoce porozbiorowej. Do walki wciągnęło wszystkie warstwy społeczeństwa, odcisnęło się silnie na ówczesnych stosunkach międzynarodowych, a wreszcie spowodowało ogromny przełom społeczny i ideowy w dziejach narodowych, co wywarło decydujący wpływ na rozwój nowoczesnego społeczeństwa polskiego.
Umieć powiedzieć „nie” często jest drogą do
wolności. Powiedzieć „nie”, gdy inni poddają
się, skłaniają karki, albo milczą. Wstać i
rzucić prosto w twarz, odważnie: „Nie!”.
Polacy mówili „nie” Rosjanom na wiele lat
przed nocą styczniową. Nie godzili się na
wszystkie drobne i większe szykany, na
wojsko na ulicach, na aresztowania ludzi i
wsadzanie do Cytadeli. Na śledztwa, wywózki,
na kajdany, na szubienice. [...]
Gdy ludzie skrzykiwali się na Mszę Św. za
Ojczyznę, Rosjanie wydawali jej zakaz. To
zmieniano intencję. Msza była za dusze śp.
Adama, Juliusza i Zygmunta. Każdy wiedział,
o kogo chodzi i jaka jest prawdziwa
intencja. Ale to też był okrzyk „Nie!”. Owe
manifestacje, modlitwy, procesje i śpiewy
„Boże, coś Polskę!” także były głosem
sprzeciwu. Moskale strzelali do
manifestantów, mordowali ich: najpierw
Pięciu Poległych, a potem setki ludzi na
placu Zamkowym 8 kwietnia 1861 roku. Im
jednak mocniej batem uderzali, tym bardziej
Polacy odpowiadali – „Nie!”. [...]
(Tomasz Łysiak dla
Niezależna.pl: Noc styczniowa – Polska mówi
„Nie” Rosjanom!)
22 stycznia w 159-rocznicę wybuchu
powstania dzierżoniowskie środowiska
patriotyczne upamiętniły Powstańców
Styczniowych. Kwiaty przed Pomnikiem
Losów Ojczyzny złożył między innymi
wicewojewoda Dolnośląski Jarosław Kresa,
przewodniczący ORP Ireneusz Wagnerowski,
przewodniczący Stowarzyszenia Młodych Patriotów
oraz przedstawiciel posła Michała Dworczyka.
Podkreślili że kultywowanie historii jest ważne dla każdego kto ceni wolność.
Wydarzenia
inicjowane przez patriotów,
bardzo dobrze wpisują się w nurt
popularyzowania i utrwalania w świadomości
społecznej oraz przekazywania kolejnym
pokoleniom bogatego dziedzictwa narodowego
oraz w program zmiany polityki historycznej.
Ta data na dobre zagościła w naszej
dzierżoniowskiej rzeczywistości. Przypomina
nie tylko o tych wspaniałych bohaterach,
którzy poświęcili życie dla Ojczyzny, dla
wolności. Ma również ogromne znaczenie w
kształtowaniu patriotyzmu w młodych
ludziach.
Cześć i chwała dla bohaterów wolnej
Polski, którzy łapiąc za broń w 1863 roku
krzyknęli Moskalom prosto w twarz: „Nie!”.
Echo tego okrzyku niosło się bardzo długo.
Podchwycili go inni. Zwycięstwo przyszło
ponad pół wieku później.
Kazimierz M. Janeczko |