Malczewski
Jacek (1854-1929), polski malarz, jeden z głównych
przedstawicieli Młodej Polski, symbolista. Wykształcony
w Krakowie w latach 1873-1883 u W. Łuszczkiewicza i J.
Matejki, z którym popadł w konflikt wynikający z różnicy
postaw artystycznych. Konflikt ten spowodował wyjazd
Malczewskiego do Paryża w 1876 i studia w École des
Beaux Arts w pracowni Ernesta Lehmana. W 1877 ponownie w
pracowni Matejki. W 1880 odbył podróż do Włoch, a w 1884
do Turcji jako rysownik Karola Lanckorońskiego.
W 1897-1900 oraz 1912-1921 profesor ASP w Krakowie. W
okresie 1912-1914 był jej rektorem. Początkowo malował
sceny rodzajowe i szkice inspirowane utworami J.
Słowackiego: Mazepa, Dwunastu harfiarzy z Lilli Wenedy,
Śmierć Ellenai (1881) - inaugurujący cykl "sybirski" z
tematyką patriotyczno-martyrologiczną, np.: Niedziela w
kopalni (1882), Na etapie (1883), Wigilia na Syberii
(1892). Pobytowi w Monachium (ok. 1890) zawdzięczał
zwrot do symbolizmu (wpływ m.in. A. Böcklina), czego
rezultatem były obrazy: Spłoszony koń (1899),
Autoportret ze śmiercią, Melancholia (1894), Błędne koło
(1895-1897). W obrazach symbolicznych wprowadzał motywy
chimery, sfinksa i fauna, a w autoportretach niezwykłe
akcesoria (np. zbroja, habit, korona cierniowa). |