Racz wysłuchać trosk naszych
I módl się za nami...
Dziesiątego lutego bydlęce wagony
Wywlokły z wschodnich Kresów w lodem skute strony
Północnego bieguna i śniegów Sybiru,
Pod sztychami wschodniego Heroda karnych zbirów,
Ponad dwieście tysięcy Polaków: osadników
Wojskowych, rodzin KOP-u, policjantów, leśników!
Matko - dzieci wleczonych w mróz na stację saniami [...]

Zapłonęło „Światło Pamięci” w 83. rocznicę pierwszej masowej deportacji Polaków na Wschód Zapaleniem zniczy na torach kolejowych przy Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku uczczono w środę wieczorem pamięć ofiar deportacji na Wschód w 83. rocznicę pierwszej masowej wywózki polskich obywateli. Rozpoczęła się ona w nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku. Pierwsza wywózka była największa – ok. 140 tys. osób – i najbardziej tragiczna pod względem liczby ofiar. Deportowano wtedy m.in. wielu mieszkańców Białegostoku i okolic. (https://dzieje.pl/wiadomosci/, IPN Deportacje Polaków w głąb Związku Sowieckiego).

W piątek, 10.02.2023 r. o godz. 11.00 przed pomnikiem Sybiraków na ul. Świdnickiej w Dzierżoniowie odbyły się uroczystości upamiętniające wydarzenia sprzed 83. lat. Podczas wydarzenia samorząd Powiatu Dzierżoniowskiego reprezentowali starosta dzierżoniowski Grzegorz Kosowski oraz radny powiatowy Marcin Pięt, którzy złożyli pod pomnikiem wiązankę kwiatów.
Samorząd miasta Dzierżoniowa reprezentowali zastępca burmistrza Dorota Pieszczuch i przewodniczący Rady Miejskiej Andrzej Darakiewicz. W uroczystości wzięli udział między innymi przedstawiciele partii politycznych, związków kombatanckich i Związku Sybiraków, szkół i służb mundurowych oraz mieszkańcy miasta.

Deportacja, którą dziś upamiętniamy była zdecydowanie największa i objęła około 140 tysięcy osób. Dotknęła ona przede wszystkim rodziny urzędników, wojskowych, pracowników służby leśnej i kolei. Kolejne wysiedlenia przeprowadzono w kwietniu i czerwcu 1940 roku, a ostatnie w maju/czerwcu 1941 roku tuż przed inwazją Niemiec na ZSRR. W czterech deportacjach, łącznie wysiedlono około 320 tysięcy osób. Trafiali oni w najróżniejsze, nieprzyjazne miejsca, między innymi na północ do Obwodu Archangielskiego, do Kazachstanu, a często również jeszcze dalej na wschód, na bezkresne obszary Syberii. Podczas transportu jak i na samym miejscu zesłania ludzie ginęli masowo. Bardzo często umierały dzieci, które stanowiły prawie połowę ze wszystkich deportowanych. Część zesłańców po latach wróciła do ojczyzny. Wielu jednak pozostało na obcej ziemi na zawsze.

Pamiętajmy o wszystkich, którzy ucierpieli na skutek tych zbrodniczych działań. O tych, którzy zginęli w drodze lub już na samej nieludzkiej ziemi, o tych, którzy tam pozostali, a także o tych, którzy powrócili, niestety razem z bagażem strasznych doświadczeń. Niech pamięć o tych wydarzeniach trwa w następnych pokoleniach.
Źródło: https://mmdz.pl/rocznica-i-deportacji-polakow-na-sybir/

Przed Pomnikiem Losów Ojczyzny przedstawiaciele ORP zapalił znicz pamięci i minutą ciszy uczcił pamięć ofiar katastrofy Smoleńskiej. 10 kwietnia 2010 roku doszło do katastrofy rządowego samolotu TU-154 w Smoleńsku. Zginęło 96 osób, w tym Prezydent Lech Kaczyński, jego żona, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu oraz ostatni prezydent RP na uchodźctwie Ryszard Kaczorowski.